.jpg)
ေစာသိန္းျမင့္ (ေကအိုင္စီ)
ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖားအံၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ နတ္ထိပ္ေက်းရြာတြင္ ရြာသားမ်ားပုိင္ဆိုင္သည့္ ဧက ၃,၀၀၀ေက်ာ္ရွိ ေျမလြတ္ေျမ ႐ုိင္းမ်ား ယခင္ ဒီေကဘီေအ တပ္မွဴးအခ်ဳိ႕က မတရား ေရာင္းပစ္လိုက္သည့္အေပၚ နစ္နာေၾကးမ်ား ရရွိရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ေမလက ဖားအံၿမိဳ႕ရွိ ျပည္နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံးသုိ႔ ရြာသားမ်ား သြားေရာက္တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း အာဏာပုိင္မ်ားက ယေန႔အထိ အေရးယူ ေျဖရွင္းေပးျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ေျမသိမ္းဆည္းခံရသည့္ ရြာသားတစ္ဦးက “က်ေနာ္တုိ႔ ရြာသူရြာသားေတြ ပိုင္ၿပီးသားေျမကြက္ေတြကို အရင္ ဒီေကဘီေအ ဗိုလ္တစ္ေယာက္က ဘာမွမေျပာဘဲ သူ႔ဟာသူအကြက္ခ်ၿပီး အျခားသူေတြကို ေရာင္းလိုက္တယ္။ အဲဒီလို မတရားတာကို အေရးယူေပးဖုိ႔ ရြာသားေတြက ေက်းရြာ ရ.ယ.က ဥကၠဌကေန မ.ယ.က ဥကၠဌဆီကို တင္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက အာဏာပုိင္ တခ်ဳိ႕ကို သူတို႔(ဒီေကဘီေအ)က ပုိက္ဆံထုိးထားေတာ့ ရြာသားေတြလည္း ဘာမွလုပ္လုိ႔မရဘူး။ အခုလည္း ရြာက အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး ကိုယ္တုိင္ ထပ္ခါထပ္ခါ သြားတင္ျပတယ္။ အဲဒီလုိပဲ ဘာမွအေရးမလုပ္ဘူး။”ဟု ေျပာသည္။
.jpg)
ေျမဧက ၃,၀၀၀ေက်ာ္ မတရားသိမ္းဆည္းခံရမႈ အာဏာပုိင္မ်ား လ်စ္လ်ဴ႐ႈ
ဗိုလ္မွဴးေစာဘိ၏ ခဲြထြက္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖဲြ႕ စစ္ေရးျပင္ဆင္ၿပီး
ေကအုိင္စီ
ကရင္ျပည္နယ္၊ လႈိင္းဘဲြၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳင္ႀကီးငူေဒသအေျခစုိက္ ဗုိလ္မွဴးေစာဘိ ဦးေဆာင္သည့္ ကရင္နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (BGF) ခဲြ ထြက္အဖြဲ႕သည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ အစုိးရစစ္တပ္အား ျပန္လည္ခုခံရန္အတြက္ စစ္ေရးျပင္ဆင္မႈမ်ား အသင့္အေနအထားတြင္ ရွိေနေၾကာင္း ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံခဲ့သူ ေကအုိင္စီ သတင္းေထာက္တစ္ဦးက ယခုလို ေျပာျပသည္။
အင္အား ၁၀၀၀နီးပါးရွိ အဆုိပါ BGF တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားသည္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ၿမိဳင္ႀကီးငူေဒသရွိ ေတာတြင္းနယ္ေျမတေနရာ၌ အေျမာက္လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ႏွင့္ မုိင္းမ်ဳိးစုံကို ျပင္ဆင္ထားၿပီး ၎တို႔အား ျမန္မာစစ္တပ္က ရန္သူဟု သတ္မွတ္ လိုက္သည့္အေပၚ ယခုလုိ ျပင္ဆင္ရျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဗုိလ္မွဴးေစာဘိက ေကအုိင္စီကို ေျပာဆိုသည္။
၎က “ဗမာတပ္ေတြက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဆက္မလုပ္ေတာ့တဲ့ က်ေနာ္တို႔ကို ရန္သူလို႔ သတ္မွတ္လိုက္တယ္ေလ။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကလည္း ဗမာစစ္တပ္က ပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္လာရင္ စစ္ေရးအဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားရတာေပါ့။ စစ္တပ္ဘက္က တုိက္လာလုိ႔ရွိရင္ ခ်က္ခ်င္း ျပန္လည္ခုခံဖုိ႔ အသင့္ပါပဲ။”ဟု ေျပာသည္။
ခြဲထြက္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အဖြဲ႕သည္ လက္ရွိအခ်ိန္၌ ၿမိဳင္ႀကီးငူနယ္ေျမရွိ ၎တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ရာေဒသတစ္၀ိုက္တြင္ အစိုးရစစ္ တပ္ လာေရာက္ႏုိင္သည့္ ေနရာမ်ား၌ ေမာ္တာလက္နက္ႀကီးမ်ား၊ လက္နက္ငယ္မ်ား အပါအ၀င္ မိုင္းမ်ားကိုလည္း စစ္ေရးအ တြက္ ျပင္ဆင္ထားသည္။
အဆိုပါအဖြဲ႕အေနျဖင့္ ယမန္ႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လက နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီးမွ ဒီေကဘီေအသုိ႔ ျပန္လည္ ဘက္ေျပာင္းလာျခင္းအေပၚ ဗိုလ္မွဴးေစာဘိက ယခုလုိ ရွင္းျပသည္။
“က်ေနာ္တုိ႔ BGF လုပ္တာ ျပည္သူေတြ ေထာက္ခံမႈမရွိဘူး။ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ တပ္မွဴးတပ္သားေတြလည္း ဆက္လုပ္ဖို႔ကို ဆႏၵမရွိၾကေတာ့ဘူး။ လူမ်ဳိးတခုရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္လည္း မရွိဘူး။ ကရင္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ေန႔ႀကီးရက္ႀကီးေတြဆို အရင္ကလုိ လြတ္ လြတ္လပ္လပ္ က်င္းပခြင့္မရွိေတာ့ဘူး။ BGF ဆုိတာ အစုိးရရဲ႕ ႀကိဳးကုိင္မႈေအာက္မွာ ေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဒီ BGF ကို ဆက္လုပ္ဖုိ႔ အေၾကာင္းမရွိေတာ့ဘူး။ ျပန္တိုက္ဖို႔ပဲ ရွိေတာ့တယ္။”ဟု ေျပာသည္။
၎ဦးစီးသည့္ ခဲြထြက္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕မ်ားအေနျဖင့္ အစုိးရစစ္တပ္မ်ားႏွင့္ တိုက္ပဲြတစုံတရာ ျဖစ္ပြားသည့္အခါ လိုအပ္ပါ က ကရင္အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္(KNLA) တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားကို စစ္ေရးအကူအညီ ေတာင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ဗုိလ္မွဴးေစာဘိက ထပ္မံ ေျပာဆိုသည္။
“အကယ္၍ စစ္တပ္က က်ေနာ္တို႔ကို တုိက္လာလုိ႔ရွိရင္ KNLA ကလည္း က်ေနာ္တို႔ကို ကူညီမယ္။ အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ KNLA တို႔ တုိက္ခိုက္ၾကရင္လည္း က်ေနာ္တုိ႔က KNLA ကို ကူညီသြားမယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အစိုးရတပ္ကို တိုက္တာခ်င္းအတူတူ က်ေနာ္တို႔က အခ်င္းခ်င္းေတြပဲေလ။ ကရင္က ကရင္ကို ကူညီရမယ္။”ဟု ေျပာသည္။
အလားတူပင္ ဗုိလ္မွဴးေစာဘိဘက္က စစ္ေရးအရ အကူအညီ ေျပာဆုိလာပါက မိမိတို႔ဘက္လည္း သြားေရာက္ကူညီရန္အ တြက္ အသင့္အေနအထား ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္းလည္း KNLA (၁၀၁)တပ္ရင္းမွဴး ဗုိလ္မွဴးေစာေဖာဒုိက ေျပာသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အစိုးရတပ္က ယခင္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာခ်စ္သူကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ကြပ္ကဲရန္ တာ၀န္ေပးထားေသာ္လည္း ခဲြထြက္ BGF တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားအေနျဖင့္ အစိုးရတပ္ကို ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ရန္ပင္ ဆႏၵရွိၾကသည္။
ဗိုလ္မွဴးေစာဘိ၏ တပ္သားတဦးက “အရင္တုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ ညီအစ္ေတြ အခ်င္းခ်င္း ပစ္ခတ္၊ သတ္ျဖတ္ၾကတာ လုံး၀ကို စိတ္မေကာင္းဘူး။ အခု က်ေနာ္တုိ႔ ညီအစ္ကို အခ်င္းခ်င္း လက္တဲြၿပီးေတာ့ ဒီ္မတရားအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစုိးရကို ျပန္လည္ခုခံဖုိ႔ အတြက္ပဲ က်ေနာ့္ဆႏၵ အရမ္းျပင္းျပတယ္။”ဟု ေျပာသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ရက္အနည္းငယ္က ခြဲထြက္နယ္ျခားေစာင့္တပ္မ်ားအား ေစ့စပ္ၫွိႏႈိင္းရန္အတြက္ စစ္ကားအစီး ၂၀ႏွင့္အတူ နယ္ ျခားေစာင့္တပ္ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဗုိလ္မွဴးႀကီးေစာခ်စ္သူသည္ ၿမိဳင္ႀကီးငူေဒသသို႔ သြားေရာက္ခဲ့ရာ ဗုိလ္မွဴးေစာဘိက အေတြ႕မ ခံခဲ့ေပ။
နယ္ျခားေစာင့္ ၆ဦး လက္နက္ ခဲယမ္းနဲ႔အတူ KNLA ထံ လာေရာက္ပူးေပါင္း
နန္းသူးေလ (ေကအိုင္စီ)
ကရင္ျပည္နယ္ရွိ ျမ၀တီၿမိဳ႕နယ္တြင္ အေျခစိုက္လႈပ္ရွားေနသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ရင္း(၁၀၁၇)မွ စစ္သည္ ၅ဦးႏွင့္ (၁၀၂၀) တပ္ရင္းမွ စစ္သည္ ၁ဦးသည္ ယမန္ေန႔က ကရင္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (KNLA)ထံသို႔ လက္နက္ခဲယမ္းမ်ားႏွင့္အတူ လာေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့သည္။
ဇူလိုင္လ ၁၃ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းတြင္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၅ဦး၊ တပ္ၾကပ္ႀကီး ၁ဦး၊ တပ္ၾကပ္ ၁ဦးႏွင့္ တပ္သား ၃ဦးတို႔သည္ လက္နက္ ၇လက္ႏွင့္အတူ KNLA တပ္ရင္း(၁၀၁)ထံသို႔ လာေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KNLA တပ္မဟာ(၇) ႐ံုးထုိင္မွဴး ဗိုလ္မွဴးေစာအယ္ဆဲဆဲက ေကအိုင္စီကို ယခုလို ေျပာသည္။
“နယ္ျခားေစာင့္တပ္ရင္း ၁၀၁၇က တပ္ၾကပ္ႀကီး ေစာအဲေတာေတာ အပါအ၀င္ စစ္သည္ ၅ဦးဟာ မေန႔က ညေန ၃နာရီမွာ KNLA တပ္ရင္း(၁၀၁) ဌာနခ်ဳပ္မွာ လာပူးေပါင္းတာ။ သူတို႔နဲ႔အတူ M-79 ၂လက္၊ M-16 ၂လက္၊ AK ၁လက္၊ က်ည္ဆံေတြ ပါ တယ္။”ဟု ေျပာသည္။
၎တို႔သည္ နယ္ျခားေစာင့္စစ္သည္အျဖစ္ ဆက္လက္တာ၀န္ မထမ္းေဆာင္လိုေတာ့ဘဲ KNLA တပ္ဖြဲ႕တြင္သာ ဆက္လက္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္လိုေသာေၾကာင့္ လာေရာက္ပူးေပါင္းၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း KNLA (၁၀၁)တပ္ရင္းမွဴး ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီးေစာေဖာ ဒိုက ေျပာသည္။
ျမ၀တီၿမိဳ႕နယ္ မဲ့ပလဲ့ေက်းရြာတြင္ အေျခစိုက္သည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္(၁၀၁၇)ကို ဗိုလ္မွဴးေစာဒိဒိက တပ္ရင္းမွဴးအျဖစ္ ဦးစီး လ်က္ရွိသည္။
အလားတူ ဇူလိုင္လ ၁၂ရက္ေန႔ကလည္း ဗိုလ္မွဴးမုတ္သုန္ ဦးစီးသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (၁၀၂၀)မွ တပ္ၾကပ္တစ္ဦးသည္ RPG-7 ၁လက္၊ AK ၁လက္၊ စကားေျပာစက္တစ္လံုးႏွင့္အတူ KNLA ထံ လာေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့ေသးသည္။
အက်ဥ္းသားေပၚတာမ်ားကို ျမန္မာ စစ္တပ္ အသံုးျပဳမႈရပ္တန္႔ရန္ လိုအပ္
နန္းသူးေလ (ေကအုိင္စီ)
ျမန္မာျပည္အေရွ႕ဘက္ျခမ္းရွိ ေရွ႕တန္းနယ္ေျမတြင္ အစိုးရစစ္တပ္က အက်ဥ္းသား မ်ားကို ေရွ႕တန္းနယ္ေျမတြင္ ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳေနျခင္းမွ ရပ္တန္႔ပစ္ရန္ ကရင္လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕(KHRG)ႏွင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕(HRW)တို႔က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ယမန္ေန႔က ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ားအသင္း(FCCT)တြင္ အဆိုပါအဖြဲ႕၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိ သူမ်ားက “Dead Men Walking – ေသလူေတြ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း”ဟု အမည္ရသည့္ အစီရင္ခံစာကို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ကာ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ႏို၀င္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ၂၀၁၁ ဇန္န၀ါရီလမွာ ျမန္မာစစ္တပ္မွ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းရွိ ရဲဘက္စခန္းနဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ ၁၂ခုမွ အက်ဥ္းသားေပါင္း ၇၀၀ဦးကို ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳရန္ ကရင္ျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၿပီး တဆက္တည္းတြင္ အက်ဥ္းသား ၅၀၀ကို ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းအေရွ႕ျခမ္းသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
၎အစီရင္ခံစာထဲတြင္ ၂၀၁၀ႏွင့္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္အတြင္း ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာသည့္ အက်ဥ္းသားေပၚတာ ၅၈ဦး အား ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းထားခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားၿပီး ေရွ႕တန္းနယ္ေျမတြင္ စစ္တပ္က ေပၚတာမ်ားကို မိုင္းရွာခိုင္း ျခင္း၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ၿခံဳခိုတိုက္ခိုက္မႈမွ ကာကြယ္ရန္ စစ္ေၾကာင္းေရွ႕မွ သြားခိုင္းျခင္း၊ အစာေရစာ မလံု ေလာက္ျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမရွိျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း KHRG က ေထာက္ျပေျပာဆိုလိုက္သည္။
KHRG ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေစာဖိုးေဇာ္က “ေပၚတာေတြကို မိုင္းေတြထမ္းခိုင္း႐ံုမကဘဲ လက္နက္ကိုင္နယ္ေျမေတြမွာ ေရွ႕က ေန သြားခိုင္းတယ္။ မိုင္းေတြဘာေတြရွိရင္ မိုင္းရွင္းသလိုျဖစ္ေအာင္လို႔ ေရွ႕က သြားခိုင္းတယ္။ မသြားဘူးဆိုရင္ ေသနတ္ေတြနဲ႔ ထုေထာင္းၿပီး ကန္တယ္။ ေပၚတာေတြ ေရွ႕တန္းကေန ထြက္ေျပးမယ္လို႔ ယူဆရင္ ႐ိုက္ႏွက္႐ံုမကဘဲ အစားအစာေတြလည္း ၀ေအာင္မေကြ်းဘူး။ ၫွင္းပမ္းႏွိပ္စက္ၿပီး လူသားအတိုင္း မဆက္ဆံခဲ့ဘူး။”ဟု ေကအုိင္စီကို ေျပာသည္။
အစိုးရစစ္တပ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း ေရွ႕တန္းစစ္ေျမျပင္၌ အရပ္သားမ်ားကို ႏွိပ္စက္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး အက်ဥ္းသားမ်ားကို ေပၚတာအျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည့္ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ားမွာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္းပင္ျဖစ္ ေၾကာင္း HRW အာရွေရးရာ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး Elaine Pearson က ေထာက္ျပေျပာဆိုလိုက္သည္။
KHRG ႏွင့္ HRW အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးႏိုင္ရန္ ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ ဖြဲ႕ စည္းေရး ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီတို႔မွ အေရးယူ လုပ္ေဆာင္ရန္အျပင္ အာဆီယံႏိုင္ငံ မ်ား၊ ဥေရာပသမဂၢႏွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ျမန္မာလူထုအတြက္ ပံ့ပိုးေပးရန္ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
“အစိုးရ၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕၊ ILO၊ ICRC နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနာက္ၿပီး ဥေရာပသမဂၢ၊ ဂ်ပန္တို႔အေနနဲ႔ စစ္အစိုးရရဲ႕ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ေနတာေတြ ရပ္တန္႔ေအာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ၿပီး အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သြားေပးဖို႕ ေတာင္းဆိုခ်င္တယ္။”ဟု KHRG မွ ေစာဖိုးေဇာ္က ေျပာသည္။
ျမန္မာသံ႐ုံး ေနာက္ထပ္ အရာရွိတဦး အေမရိကားမွာ ခိုလႈံ
VOA သတင္းမွ....
၀ါရွင္တန္ဒီစီရိွ ျမန္မာသံ႐ံုးက ေနာက္ထပ္ ျမန္မာသံတမန္တဦးဟာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ဒီကေန႔ ဇူလိုင္လ ၁၃ ရက္ေန႔မွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလံႈဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၄ ရက္ေန႕က ၀ါရွင္တန္ဒီစီ သံ႐ံုးက သံမွဴးႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏိုင္ငံေရး ခိုလံႈခဲ့တာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျမန္မာသံ႐ံုး ပထမအတြင္း၀န္ ဦးစိုးေအာင္ကို ၂၄ နာရီအတြင္း ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္လာဖို႔ ဆင့္ေခၚခဲ့တာေၾကာင့္ ဦးစုိးေအာင္က မျပန္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးခိုလံႈမႈ ရယူခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို စံုစမ္းေမးျမန္းထားတဲ့ ကိုသားၫြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
၀ါရွင္တန္ဒီစီ ျမန္မာသံ႐ံုးက ဒုတိယ တာ၀န္ခံ သံမွဴးႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ခိုလံႈခဲ့ၿပီး တပတ္အၾကာမွာပဲ ေနာက္ထပ္ ျမန္မာသံအရာရိွတဦး ထပ္ၿပီး အေမရိကန္မွာ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခံလိုက္တာပါ။ အခုလို ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းတဲ့ကိစၥ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနကို ဒီေန႔ ဇူလိုင္လ ၁၃ ရက္ေန႕မွာပဲ အေၾကာင္းၾကားလိုက္တယ္လို႔ ျမန္မာသံ႐ုံး ပထမအတြင္း၀န္ ဦးစိုးေအာင္က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တုန္းက သံမွဴးႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ခိုလံႈသြားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စံုစမ္းဖို႔အတြက္ ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္လာဖို႔ ဆင့္ေခၚလိုက္တာေၾကာင့္ သူ အခုလို ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးစိုးေအာင္က ေျပာပါတယ္။ မၾကာခင္ကမွ အေမရိကန္က ျပန္သြားတဲ့ ျမန္မာသံ႐ံုး အမႈထမ္း ၂ ဦးလည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ စစ္ေဆးခံေနရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဦးစိုးေအာင္ကိုေတာ့ ၂၄ နာရီအတြင္း စစ္တပ္က အရာရိွတဦးနဲ႔အတူ ေနျပည္ေတာ္ကို ျပန္ရမယ္ဆိုၿပီး ဇူလိုင္ ၁၂ ရက္ေန႔က ျမန္္မာ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက အမိန္႔ထုတ္ခဲ့တဲ့အျပင္ သူ႕ရဲ႕ သံတမန္ ႏုိင္ငံကူး လက္မွတ္ေတြကိုလည္း သံ႐ံုးက သိမ္းဆည္းခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါဟာ အျပစ္ေပးတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးစိုးေအာင္က ယူဆပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္ အတြင္းက အေမရိကန္မွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ ယူခဲ့တဲ့ ျမန္မာသံ႐ံုး ဒုတိယ တာ၀န္ခံေဟာင္း ဦးေက်ာ္၀င္းကေတာ့ သူ႔ကိစၥကို စံုစမ္းဖို႔ ပိုၿပီး တာ၀န္ရိွတဲ့ စစ္ဘက္ကလာတဲ့ အရာရိွေတြအစား အခုလို အရပ္ဘက္ အရာရိွေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဌာန အၾကားမွာ အရပ္ဘက္နဲ႔ စစ္ဘက္ကလာသူေတြ အေပၚမွာ ခဲြျခားဆက္ဆံမႈေတြ ရိွေနတဲ့ကိစၥ မေက်နပ္မႈေတြ ပိုတိုးလာတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္ သိရသေလာက္ သူ႔ကို ၂၄ နာရီအတြင္း ျပန္ခုိင္းတယ္ဆုိတာ ဒါ အျပစ္ရွိတဲ့သူေတြကုိ ျပန္ခုိင္းတဲ့ဟာမ်ဳိးေလ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဘာကို ပုံေပၚလဲဆုိေတာ့ ၀န္ထမ္းခ်င္း အတူတူ အရပ္သား ၀န္ထမ္းကုိ မယုံဘူး၊ တပ္ကလာတဲ့ ၀န္ထမ္းကိုမွ ယုံတယ္ဆုိတာ ဒါ အဆင္မေျပဘူးေလ။”
ဦးေက်ာ္၀င္း ေျပာသြားတဲ့ အထဲမွာ သံ႐ုံး၀န္ထမ္းေတြ အေနနဲ႔ စစ္ဘက္ကလာတဲ့ လူေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ကလာတဲ့လူေတြ ခြဲျခား ဆက္ဆံတယ္ဆုိတာ ဘယ္လိုမ်ဳိးလဲခင္ဗ်။
“ဆုိၾကပါစုိ႔၊ အခုလို က်ေနာ္လည္း ဒီဘက္မွာ ႏုိင္ငံေရး ခိုလႈံခြင့္ရွိလို႔ က်န္တဲ့လူကို စစ္ေဆးတယ္ ဘာညာဆုိတာ ကိုစုိးေအာင္က က်ေနာ္တုိ႔လုိပဲ အရပ္သားပဲေလ။ သူ႔က်ေတာ့ ဒီလိုပဲ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္နဲ႔ ခ်က္ခ်င္းျပန္လာ ဘာညာနဲ႔၊ က်န္တဲ့ တာ၀န္ရွိတဲ့သူေတြ ႐ုံးမွာ မရွိၾကေတာ့ဘူးလား။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႐ုံးေတြမွာ ၀န္ထမ္းေတြကုိ ခံစားခြင့္ေပးတာ၊ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ရာထူးတုိးတာတုိ႔၊ Transfer ေပးတာတို႔ ဒါေတြအားလုံးကို စဥ္းစားတဲ့အခါ ကြဲျပားတာ သိပ္သိသာတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဆုိလုိတာ တကယ္ အရည္အခ်င္း ျပည့္တဲ့လူ၊ တကယ္ ဦးေဆာင္ႏုိင္တဲ့လူ၊ တကယ္ နားလည္တဲ့လူဆုိ က်ေနာ္တုိ႔က ေနာက္ကလိုက္ရတာ ၀န္မေလးပါဘူး။ အခုေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ တပ္ကလူေတြ ရွိေနတာပဲ။ ရွိေနတဲ့ တပ္ကလူေတြနဲ႔ အရပ္ဘက္ကလူေတြ ယွဥ္ၾကည့္ပါ။ ေအာက္ေျခမွာ ျဖစ္ေနတာကုိ ေသခ်ာၾကည့္ၿပီးေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြကို ေသခ်ာ ျပန္ျပဳျပင္ဖုိ႔ လိုတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းေတြက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရရင္ေတာ့ တပ္ကလူေတြ ၀င္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့ ၀န္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္း အားလုံးက ပ်က္တာပဲ။ ႏုိင္ငံကို ျပန္တည္ေဆာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ႏုိင္ငံ့၀န္ထမ္း အဖြဲ႕အစည္းကို ျပန္ၿပီးေတာ့ မျပဳျပင္ဘဲ၊ ျပန္မတည္ေဆာက္ဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုလုပ္ သြားၾကမလဲ။”
၀ါရွင္တန္ ျမန္မာသံ႐ံုးက သံအရာရိွေတြ အေနနဲ႔ အေမရိကန္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကေပမဲ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က ႏိုင္ငံတကာ လိုလားတဲ့ အေျပာင္းအလဲမ်ဳိးေတြ လုပ္မလာတဲ့ အေပၚမွာလည္း ျမန္မာ သံအရာရွိေတြဘက္က စိတ္ပ်က္ၾကရတယ္လို႔ ဦးေက်ာ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေတာ့ ဒီဘက္မွာ ကိုယ္ျမင္တာကုိ တင္ျပၾကတဲ့အခါ သူတို႔ဘက္က၊ ဆုိၾကပါစုိ႔ အေမရိကန္ကုိ က်ေနာ္ နားလည္သေလာက္က အေမရိကန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး ေပၚလစီက က်ေနာ္တုိ႔ အေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေပၚမွာ တည္တယ္။ ခက္တာက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီဆုိတာ ေတာ္ေတာ့ကုိ အေျခအေန ဆုိးတယ္။ လူကုိ လူသားတေယာက္လုိ မဆက္ဆံဘူး ဆုိကတည္းက ဒါ အေျခအေနက ေတာ္ေတာ္ဆုိးတယ္။ နယ္ေတြမွာ ႀကဳံေနၾကတာပဲ။
“ဒါေပမဲ့လည္း က်ေနာ္တုိ႔က မွန္းၾကည့္ရတာ ေတာက္ေလွ်ာက္ လုပ္လာၾကတယ္ဆိုတာ ေျပာင္းလာမလား၊ ေျပာင္းလာမလား၊ ဒီလုိေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ လုပ္ခဲ့ၾကတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေျပာင္းလာတာကို မေတြ႕ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ၈၈ ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာလည္း အစုိးရသစ္ ျဖစ္လာၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ကို လူႀကီးေတြကလည္း အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေျပာင္းၾကမယ္ ေျပာေတာ့ တကယ္ပဲ ေျပာင္းမယ္ ေအာက္ေမ့ၾကတာ။ တကယ္လည္း ေျပာင္းမလာျပန္ဘူး။ ေနာက္တခါ ၂၀၀၄ မွာ ဦးခင္ၫြန္႔တို႔ကို ဖယ္လုိက္ၿပီး ေနာက္ပုိင္း ေျပာင္းဖို႔ လုပ္ၾကတာပဲ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္း ေျပာင္းမလာဘူး။ အခုလည္း ေသခ်ာၾကည့္၊ ေျပာင္းမလာတဲ့အျပင္ ပုိဆုိးလာတယ္။”
သံမွဴးႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္း ကိုယ္တိုင္ဟာလည္း အေမရိကန္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ေပမဲ့ တဘက္မွာ ေနျပည္ေတာ္ဘက္က သူ႔အေပၚ အျမင္မၾကည္လာတာေၾကာင့္ ဒီအေပၚမွာ စိုးရိမ္စိတ္ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။
အခု ဒီေန႔ အေမရိကန္မွာ ခိုလံႈခြင့္ ေတာင္းခဲ့တဲ့ ဦးစိုးေအာင္ဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ကတည္းက တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ လုပ္သက္ရင့္ အရပ္သား ၀န္ထမ္းတဦးျဖစ္ၿပီး ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမန္မာသံ႐ုံးမွာ ပထမ အတြင္း၀န္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ဆြစ္ဇာလန္ႏုိင္ငံ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕ ျမန္မာသံ႐ုံး၊ ထုိင္းႏိုင္ငံနဲ႔ စင္ကာပူမွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံ႐ုံးေတြမွာလည္း တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးစိုးေအာင္ဟာ ဒီႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္း သံမွဴးႀကီး ဦးေက်ာ္၀င္းနဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ကားမွာ ခိုလႈံခဲ့တဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိ ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း ေအာင္လင္းထြဋ္ ၿပီးရင္ ၀ါရွင္တန္မွာရွိတဲ့ ျမန္မာသံ႐ုံးကေန အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုမွာ ခိုလႈံဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တဲ့ တတိယေျမာက္ သံအရာရွိတဦး ျဖစ္ပါတယ္။
အက်ဥ္းသားေတြကို ေရွ႕တန္းမွာ ေပၚတာအျဖစ္ ျမန္မာစစ္တပ္ အသုံးျပဳ
VOA သတင္းမွ.....
ျမန္မာအစုိးရ စစ္တပ္က အက်ဥ္းသားေတြကို ေရွ႕တန္း စစ္မ်က္ႏွာေတြမွာ ေပၚတာအျဖစ္ သုံးေနတာေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္ပစ္ဖို႔အတြက္ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ အေျခစုိက္ Human Rights Watch လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ KHRG ေခၚ ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ႕ျခမ္းက ေရွ႕တန္း စစ္မ်က္ႏွာေတြမွာ ေပၚတာအျဖစ္ အခုိင္းခံေနရာက ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္လာသူေတြရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ေတြကို အေျခခံၿပီး Dead Men Walking လုိ႔ နာမည္ေပးထားတဲ့ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကုိ ျပဳစုၿပီး ဒီေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။ အက်ဥ္းသားေတြကို စစ္ေျမျပင္အတြက္ ေပၚတာအျဖစ္ အသုံးျပဳၿပီး ႏွိပ္စက္မႈေတြဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္တာမုိ႔ ဒီကိစၥအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စုံစမ္းေပးဖုိ႔လည္း ေတာင္းဆုိထားပါတယ္။ ဒီေန႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ား အသင္းမွာ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ကိုယ္တုိင္ သတင္းယူခဲ့တဲ့ ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
Human Rights Watch အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ KHRG ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ဒီေန႔ ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ Dead Men Walking လူေသမ်ား လမ္းေလွ်ာက္ျခင္းဆုိတဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရသစ္တရပ္ တက္လာခဲ့ေပမဲ့ အရင္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ကအတုိင္း လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို ႏုိင္ငံတကာက သိေအာင္ တင္ျပတာလို႔ KHRG အဖြဲ႕ တာ၀န္ခံ ကုိဖုိးရွမ္းက ဘန္ေကာက္က သတင္းေထာက္မ်ား အသင္းမွာ အခုလို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“အက်ဥ္းသားေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က ေရွ႕တန္းမွာ ေပၚတာအျဖစ္ သုံးၿပီးေတာ့ ဆုိး၀ါးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ အေပၚမွာ ၁၉၉၂ ကတည္းက စၿပီးေတာ့ KHRG က မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။ အခု အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာဟာ ကရင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပဲခူးတုိင္း ေဒသေတြမွာ ၂၀၁၀ ကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အစုိးရတပ္က ေပၚတာအျဖစ္ သုံးေနတဲ့ ေနရာကေန ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ အက်ဥ္းသား ၅၈ ေယာက္ကုိ KHRG က ေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္းခဲ့တာေတြကို အေျခခံထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကုိ အစုိးရ တာ၀န္ခံေတြက ေရွ႕တန္းကုိ ေခၚလာၿပီး ႏွိပ္စက္ ညႇဥ္းပန္းမႈေတြ လုပ္တဲ့အတြက္ ဒါဟာ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာ တာ၀န္ခံ ကိုေစာဖုိးေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
“အက်ဥ္းသားေတြကို အစုိးရ အာဏာပုိင္ေတြ၊ အက်ဥ္းေထာင္ အရာရွိေတြနဲ႔ စစ္တပ္အရာရွိေတြ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ ေရွ႕တန္းေတြ ေခၚလာၾကတယ္။ အက်ဥ္းသားေတြကို ေရွ႕တန္းမွာ ပစၥည္းေတြသယ္ဖုိ႔ လားေတြ၊ ျမင္းေတြလိုမ်ဳိးပဲ၊ လူလိုသေဘာမထားေတာ့ဘူး၊ အေလးအပင္ေတြ သယ္ခုိင္းၿပီး အစာလည္း ၀ေအာင္ မေကၽြးဘူးလို႔ ထြက္ေျပးလာတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြက ေျပာပါတယ္။
“ေတာ္ေတာ္ဆုိးတာက အစုိးရတပ္ေတြ ၀င္လာတဲ့ အခါမွာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕ေတြက ေထာင္ထားတဲ့ မုိင္းေတြရွိတယ္။ အဲဒီေနရာေတြ ေရာက္တဲ့အခါ ဒီအက်ဥ္းသားေတြကို ေရွ႕ကေန သြားခုိင္းတယ္။ မုိင္းထိၿပီး ေသသြားတဲ့လူ၊ ေျချပတ္လက္ျပတ္နဲ႔ တစစီ ျဖစ္သြားတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြလည္း ရွိတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ထြက္ေျပးလာတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြကလည္း ေျပာၾကတယ္။
“သူတုိ႔ ထြက္ေျပးလို႔လည္း မရဘူး၊ ထြက္ေျပးရင္လည္း သူတုိ႔က ပစ္သတ္တယ္ေပါ့။ အခု ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၾကည့္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒါေတြက တကယ္ပဲ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္တယ္ေပါ့။ လူသားေတြအေပၚ လူမဆန္တဲ့ အျပဳအမူေတြနဲ႔ က်ဴးလြန္ေနတာေပါ့။ ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး ျဖစ္လာတဲ့ အစုိးရ ေနာက္ပုိင္း ဒါ အျပစ္က်ဴးလြန္တဲ့ဟာေတြ က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္တမ္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။”
ျမန္မာအစုိးရ စစ္တပ္ရဲ႕ ေပၚတာဆြဲၿပီး အဓမၼလုပ္အား ခုိင္းေစေနမႈေတြကို ရပ္ဆုိင္းပစ္ဖို႔အတြက္ ILO ႏုိင္ငံတကာ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ႀကီးကလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ Human Rights Watch အဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ အာရွေဒသဆုိင္ရာ ဒုတိယ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး အီလိန္း ပီယာစင္ကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ အဖြဲ႕ရဲ႕ ဒီ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနတာေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ သိရေအာင္ ပထမဆုံး ႏုိင္ငံတကာ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕ၿပီး စုံစမ္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။
“ႏုိင္ငံတကာက ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့အတြက္ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ၿပီး စုံစမ္းေပးဖို႔ က်မတုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္ေပမဲ့ အျပစ္ေပးမခံရဘဲ အကာအကြယ္ ေပးထားတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါကို ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကတည္းက က်မတုိ႔က ေထာက္ျပခဲ့တာမုိ႔လည္း ဒီလုိျဖစ္ေနတာ ၾကာေနၿပီလုိ႔ ဆုိရမွာပါ။ ဒီျပႆနာေတြ ေျပလည္ေစဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံတကာက ပါ၀င္ေျဖရွင္းမွ ရမွာပါ။
“ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကုိ စုံစမ္း စစ္ေဆးႏုိင္ေအာင္လုိ႔ ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕ေပးဖို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကပဲျဖစ္ျဖစ္ စၿပီးေတာ့ အေရးယူ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။”
ဒီလုိ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖြဲ႕ၿပီး စစ္ေဆးဖုိ႔အတြက္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနား (Mr. Tomas Ojea Quintana) က စတင္ၿပီး ေတာင္းဆုိခဲ့တာကို ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း ေထာက္ခံခဲ့သလုိ အေမရိကန္နဲ႔တကြ EU၊ အာဆီယံနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြကပါ ၀ုိင္း၀န္း ပံ့ပုိးေပးၾကဖုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။
“မၾကာေသးခင္ကပဲ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ ၾကားနာစစ္ေဆးပြဲ တခုမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူက ႏုိင္ငံတကာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ဖုိ႔ ေထာက္ခံတဲ့အေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အရင္ကတည္းက ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕ေရးကုိ ေထာက္ခံထားတဲ့၊ ျမန္မာ့အေရးကုိလည္း အာ႐ုံစုိက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနနဲ႔ အခုထက္ ေျခတလွမ္းတုိးၿပီး တျခား ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြပါ ပါ၀င္လာေအာင္ ဦးေဆာင္ ႀကိဳးစားေပးဖုိ႔ လိုအပ္ပါတယ္။”
ဒါ့အျပင္ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အထူးသျဖင့္ အာဆီယံကပါ ျမန္မာလူထုအတြက္ ပံ့ပုိးေပးဖို႔လည္း Human Rights Watch အဖြဲ႕ႀကီးနဲ႔ KHRG ကရင္ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ႀကီးက ေတာင္းဆုိခဲ့ပါတယ္။
ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕မႈေၾကာင့္ ႀကိတ္ရြာသားမ်ား အလုပ္အကိုင္ပ်က္ေန
ေစာသိန္းျမင့္ (ေကအုိင္စီ)
ကရင္ျပည္နယ္၊ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ ႀကိတ္ေက်းရြာတြင္ အစုိးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကရင္တပ္ဖဲြ႕မ်ားအၾကား ပစ္ခတ္မႈမ်ား မၾကာ ခဏ ျဖစ္ပြားေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တြင္ ရြာသားမ်ားသည္ ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ၾကၿပီး အလုပ္အကိုင္လည္း ပ်က္ရသည္ဟု ရြာ သားမ်ားက ေျပာသည္။
ဒီေကဘီေအ တပ္မဟာ(၅)တပ္ဖဲြ႕ႏွင့္ KNLA ပူးေပါင္းတပ္ဖဲြ႕မ်ားသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ လအနည္းငယ္က ႀကိတ္ရြာအတြင္း ၀င္ေရာက္ စခန္းထုိင္ေနသည့္ အစုိးရစစ္တပ္ တပ္မ(၂၂) လက္ေအာက္ခံ တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားအား လက္နက္ႀကီးငယ္မ်ားျဖင့္ မၾကာခဏ လာ ေရာက္ပစ္ခတ္ရာမွ ယခုလုိ ရြာသူရြာသားမ်ား ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ႀကိတ္ရြာသားတဦးက ေျပာသည္။
၎က “တလကို ၂ႀကိမ္၊ ၃ႀကိမ္ေလာက္ ေတာကလူေတြ လာပစ္ေတာ့ စစ္တပ္စခန္းနဲ႔ အိမ္နီးတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ေတြဆုိ စုိးရိမ္စိတ္ေတြ မ်ားလြန္းၿပီးေတာ့ အိပ္လုိ႔ေတာင္ မေပ်ာ္ဘူး။ တိုက္ပြဲျဖစ္မွာ ေၾကာက္ေနရတာကတစ္ဖက္ဆုိေတာ့ အလုပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ရဘူး။ အခု အေျခအေနက အရင္ကလုိ ေအးေအးေဆးေဆး အလုပ္သြားလုိ႔ မရေတာ့ဘူး။ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ေလာေနရတာ ခ်ည္းပဲ။”ဟု ေျပာသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ယခင္က ေက်းရြာအျပင္ဖက္တြင္သာ စခန္းခ် တပ္စြဲ၊ လႈပ္ရွားေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ရြာအတြင္း အလယ္ဗဟိုက်သည့္ ေနရာတြင္သာ စခန္းခ်လာခဲ့သည့္အတြက္ ကရင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ရြာအတြင္း ေျပာက္က်ား၀င္ေရာက္ ပစ္ခတ္ ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
၎အျပင္ တိုက္ပြဲျဖစ္ႏုိင္ၿပီး အေျခအေန မေကာင္းသည့္ရက္မ်ားတြင္ စစ္တပ္စခန္းႏွင့္ အလြန္နီးသည့္ ေနအိမ္တခ်ဳိ႕မွ အမ်ဳိးသမီး ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားမွာ စစ္တပ္ႏွင့္ေ၀းရာ ေဆြမ်ဳိး၊ အသိမိတ္ေဆြအိမ္မ်ားထံသို႔ တိမ္းေရွာင္အိပ္စက္ၾကရေၾကာင္း သိရသည္။
ဒီေကဘီေအ ကလို႔ထူးေဘာဗ်ဴဟာမွ ဗိုလ္မွဴးေစာဆန္းေအာင္က “ရြာသားေတြကေတာ့ အေၾကာက္လြန္ေနတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က လည္း စစ္တပ္ကိုပဲ အဓိကထား ပစ္ခတ္တာပါ။ ေနာက္ၿပီး စစ္တပ္ အလစ္အငိုက္ကို ရြာသားမသိေအာင္ လုပ္တာပဲ။ အျပန္အလွန္ အႀကီးအက်ယ္ ပစ္ခတ္မႈေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ပါဘူး။ အဲလိုလုပ္ရင္ လူထုကိုထိမွာေပါ့။”ဟု ေကအုိင္စီကို ေျပာသည္။
ယခုအခ်ိန္ထိ ႀကိတ္ေက်းရြာတြင္ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ရြာသားမ်ား ထိခိုက္မႈမရွိေသးသလို ႀကိတ္ရြာအနီးတ၀ိုက္ရွိ ေက်းရြာမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္စခန္းခ်သည့္ အဇင္း၊ မိနန္အပ္ စသည့္ရြာမ်ားမွ ရြာသားမ်ားလည္း အလားတူ ထိတ္လန္႔ေနၾကသလို ဒီေကဘီေအ တပ္ဖြဲ႕ ၀င္မ်ား ရြာတြင္း၀င္ေရာက္လွ်င္လည္း ေရွာင္ရွားေနေၾကာင္းလည္း ဒီေကဘီေအတပ္ဖြဲ႕ကပင္ ေျပာဆိုသည္။
ထိုေဒသတြင္ စခန္းခ်ကာ လႈပ္ရွားေနသည့္ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ယခင္က ေက်းရြာေဒသခံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံမႈရွိေသာ္လည္း ယခု ေနာက္ပိုင္း ပတ္သက္မႈမလုပ္ဘဲ သီးသန္႔သာ ေနထိုင္သြားလာေနေၾကာင္း ႀကိတ္ရြာသားတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“စစ္တပ္က အရင္ကဆို က်ေနာ္တို႔ရြာသားေတြနဲ႔ ေခၚေျပာတာ၊ ေဘာလံုးကစားတာေတြ ရွိတယ္။ အခုဆို ေခၚေျပာတာလည္း မရွိ သလို ခပ္ကင္းကင္း၊ ခပ္တင္းတင္းပဲ ေနေတာ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း မေခၚေျပာရဲပါဘူး။ အဖက္ဖက္ကို ေၾကာက္ေနရတယ္။”ဟု ၎ရြာသားက ဆိုသည္။
က်ဳိက္ဒုံၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ၁၅မုိင္ေက်ာ္ အကြာအေ၀းရွိ ႀကိတ္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ ယခင္က တပ္မ(၂၂) လက္ေအာက္ခံ ခလရ (၂၃၁)တပ္ရင္း လႈပ္ရွားခဲ့ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ ႏွစ္လခန္႔ကတည္းက အျခားတပ္ရင္းတစ္ရင္း ေျပာင္းလဲေရာက္ရွိလာၿပီး တပ္ရင္း နံပါတ္ကိုမူ မသိရွိရေသးေပ။
ၿမဝတီ ႀကံ့ဖြံ႔႐ံုးအနီး ဗံုးကြဲ
ဧရာဝတီ သတင္းမွ......
ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ ျမ၀တီၿမိဳ႕ရိွ အမွတ္ ၄ ရပ္ကြက္ရွိ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ (ႀကံ့ဖြံ႔ပါတီ) ႐ံုးအနီးတြင္ ယမန္ေန႔ညက ဗံုးတလံုး ေပါက္ကြဲ ခဲ့သည္။
ည ၈ နာရီခြဲခန္႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ယင္းေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ အေဆာက္အဦးအနည္းငယ္ ထိခိုက္ပ်က္စီးခဲ့ေသာ္လည္း လူထိခိုက္ေသဆံုးျခင္းမရိွဟု ျမတီၿမိဳ႕ခံ အစိုးရ၀န္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။
၎က “မေန႔ညက ေပါက္တာ ဟုတ္တယ္။ အမွတ္ ၄ ရပ္ကြက္မွာရိွတဲ့ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး႐ံုးနားမွာ ေပါက္တာ။ ကြဲတဲ့အသံကို တၿမိဳ႕လံုးၾကားရတယ္။ တၿမိဳ႕လံုး ထိပ္လန္႔တာေတြ ရိွေနေပမယ့္ ၿမိဳ႕ထဲမွာေတာ့ အားလံုး ပံုမွန္အတိုင္း သြားလာေနၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ေပါက္ကြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မည္သည့္အဖြဲ႔၏ လက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုမူ မသိရွိရေသးေသာ္လည္း တိုးတက္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ကရင္ အမ်ိဳးသား တပ္မေတာ္ (DKBA) မွ ဗိုလ္ႏႈတ္ခမ္းေမႊး၏ ခြဲထြက္အဖြဲ႔ လက္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု အထက္လူႀကီးမ်ားက စြပ္စြဲေနေၾကာင္း အဆိုပါ ၿမိဳ႕ခံ အစိုးရ၀န္ထမ္းက ဆိုသည္။
ယင္းစြပ္စြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ DKBA တပ္မဟာ (၅) မွ စစ္ဆင္ေရးမႉး ဗိုလ္မႉး စန္းေအာင္က “သူတို႔ကို တိုက္ေနၾကတာ DKBA တဖြဲ႔တည္း မဟုတ္ဘူး။ နယ္စပ္မွာျဖစ္လိုက္ရင္ DKBA လို႔ ေျပာတာက ႏိုင္ငံေရးအရ ထိုးႏွက္ခ်က္ပဲ။ လူထုကို ယုန္ထင္ေၾကာင္ထင္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္တာပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကြဲလိုက္တဲ့ဗံုးေတြ တခါမွ လက္သည္မေပၚဘူး။ သူတို႔လုပ္ရပ္ေတြက ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အကြက္က်က် သိကၡာခ်ဖို႔ပဲျဖစ္တယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ယမန္ႏွစ္ႏွင့္ ယခုႏွစ္ကာလအတြင္း ျမ၀တီခ႐ိုင္တြင္ ဗံုးေပါက္ပြဲမႈ ၆ ႀကိမ္ထက္မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ လူတခ်ိဳ႕ ထိခိုက္ေသဆံုးမႈမ်ား ရိွခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ယေန႔အထိ တရားခံလက္သည္ အမႈမွန္ကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ ျခင္းမရိွဘဲ နယ္စပ္အေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသား ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ျပည္ပအေျခစိုက္ ျမန္မာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုသာ စြပ္စြဲေလ့ရိွသည္။
