ကရင္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ သိသင့္သိထိုက္ေသာ(သိကိုသိရမဲ့) ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးအလံေတာ္၏အနက္အဓိပၸါယ္

ညီညြတ္ျခင္း ပံုေဆာင္သည့္ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံေတာ္
အလံဆိုသည္မွာ အဖြဲ႔အစည္းတခုကို ကိုယ္စားျပဳသည္သာမက အမ်ဳိးသားတခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ သမိုင္း၀င္ သေကၤတအမွတ္အသား တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားတခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳသည့္ အမ်ဳိးသား အလံေတာ္သည္ လူမ်ိဳးစု အတြက္ မရွိမျဖစ္ အလြန္အေရးပါသည့္ က႑တခုအျဖစ္ ရပ္တည္ေနသည္သာမက၊ သမိုင္းအစဥ္အလာႀကီးသည့္ ထိုအလံေတာ္အတြက္ ကရင္အမ်ဳိးသားထု ဂုဏ္ယူစရာပင္ ျဖစ္ေပသည္။

၁၈၈၁ ခုႏွစ္မွစတင္ကာ ကရင္အမ်ဳိးသားဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းတခုကို ေဒါက္တာ တီသံျပာ ဦးေဆာင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ဆရာစံေဘာ္အပါအ၀င္ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ကရင္အမ်ဳိးသားအလံ၊ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔ က်င္းပေရးႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသား သီခ်င္း ျဖစ္ေပၚလာေရးအတြက္ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသည္။

၁၉၃၅ ခုႏွစ္၊ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းတြင္ ကရင္လူထုကို ကိုယ္စားျပဳမည့္ အမ်ဳိးသားအလံ သတ္မွတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ မဲခြဲ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အတြက္ ကရင္အလံေတာ္ ေရးဆြဲၾကရန္ လူထုကို ေဆာ္ၾသကာ၊ ၿပိဳင္ပြဲတခု အျဖစ္သတ္မွတ္ၿပီး ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ဆုေပး ေရြးခ်ယ္ၾကရန္ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ၿပိဳင္ပြဲ၀င္သူမ်ားထံမွ ကရင္အလံ ပံုစံ စုစုေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကို လက္ခံရရွိခဲ့ရာ၊ ၁၂ ခုကို ဇကာတင္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ၿပီးေနာက္၊ ထိုအထဲမွ ၃ ခုကို ေနာက္ဆံုး ဇကာတင္ကာ ဆုေပး ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ ပထမဆုကို ကရင္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔မွ စာေရးဆရာတဦးျဖစ္သည့္ ကြယ္လြန္သူ မန္းဘခင္ (ဘီေအ) ကို ဆုခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။ သူေရးဆြဲခဲ့သည့္ အလံ တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား အထြတ္အျမတ္ထားသည့္ ဖားစည္ပံုကို ေဖာ္ျပထားၿပီး၊ အဓိပၸါယ္ကို ယခုလို မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။
“ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားက ဖားစည္ကို အသက္သမွ် တန္ဘိုးထားၾကသည္သာမက၊ ေရွးယခင္က ၎တို႔အိမ္တြင္ လက္နက္သဖြယ္ ေဆာင္ထားၾကသည္” ဟု သိရသည္။

ဒုတိယဆုရရွိသူ ပဲခူးတိုင္း၊ ေတာင္ငူၿမိဳ႕နယ္က ဆရာမိုးလို (ကြယ္လြန္) ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ကရင္အလံတြင္မူ တက္သစ္စေန၀န္း အမွတ္အသားတခုကို ေဖာ္ျပထားကာ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားကို တိုးတက္ထြန္းလင္း ေတာက္ပေစရန္ ရည္ရြယ္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ ေၾကာက္စိတ္ကို ဖယ္ရွားေပးသည့္ အမွတ္အသား တခုအျဖစ္လည္း ေဖာ္ညြန္းသည္။

ဆင္ျဖဴေတာ္အ႐ုပ္ပါ အလံကို ေရးဆြဲသူ ေဒါက္တာ ဘေစာေဒြး (ကြယ္လြန္) ကို တတိယဆု ခ်ီးျမွင့္ခဲ့သည္။ ထိုဆင္ျဖဴေတာ္အ႐ုပ္ အမွတ္အသားကို ယခုအခါ ဖားစည္ေပၚတြင္ ေတြ႔ရွိေနရသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ ဆင္ျဖဴေတာ္သည္ တန္ဘိုးရွိကာ ျမင့္ျမတ္သည့္ ရတနာတခု ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ညႊန္းျခင္း ျဖစ္သည္။

ကရင္အစည္းအ႐ုံး၏ အတြင္းေရးမွဴးေဟာင္း ျဖစ္သူ မန္းဘခင္ ဦးေဆာင္ကာ အလံပံုစံ ၃ ခုကို တခုအျဖစ္ စုေပါင္း အတည္ျပဳသတ္မွတ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ကရင္အမ်ဳိးသားအဖြဲ႔ထံ တင္သြင္းခဲ့သည္။ အတည္ျပဳၿပီးခဲ့သည့္ ကရင္အမ်ဳိးသား အလံတြင္ ထင္ရွားသည့္ အေရာင္ သံုးမ်ဳိး ျဖစ္သည့္ အနီ၊ အျဖဴ၊ အျပာေရာင္ႏွင့္အတူ ေနျခည္အလင္းတန္း ၉ ခုလည္း ပါရွိသည္။ အေရာင္မ်ား၏ အဓိပၸါယ္က ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳ ေဖာ္ညႊန္းေနသည္။

အနီေရာင္သည္ ရဲရင့္ျပတ္သားျခင္း၊ သတိၱရွိျခင္း၊ ဇြဲရွိျခင္း ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး၊ အျဖဴေရာင္မွာ ျဖဴစင္ျခင္းႏွင့္ သန္႔ရွင္း စင္ၾကယ္ျခင္းကို ေဖာ္ညႊန္းသည္။ အျပာေရာင္သည္ ေျဖာင့္မတ္တည္ၾကည္ျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာျခင္းကို ေခၚဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ တက္သစ္စ ေန၀န္းမွ ျဖာထြက္ေနသည့္ ေရာင္ျခည္ကိုးသြယ္သည္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ား ေနထိုင္ ဆင္းသက္ခဲ့သည့္ ေဒသကိုးခု (ဒီကိုးဒီ) ကိုေဖာ္ညႊန္းၿပီး၊ ကရင္လူမ်ဳိးတို႔ ဘ၀ တိုးတက္မႈႏွင့္ သာယာၿငိမ္းခ်မ္းမႈ တို႔ကို ေဖာ္ျပေနသည္။

ဖားစည္ အမွတ္အသားကိုမူ စည္းလံုးညီညြတ္မႈႏွင့္ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အေမြအနစ္ ပိုင္ဆိုင္ျခင္းကို ေဖာ္ညြန္း ေနသည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရး မတိုင္မီ၊ ပထမဦးဆံုး ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးကို ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုေန႔မွာပင္ ကရင္အလံေတာ္ကို ထည္ထည္၀ါ၀ါ တပါတည္း လႊင့္တင္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ထိုေန႔တြင္ ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးက စည္းလံုးညီညြတ္သည့္ အဓိပၸါယ္ကို ေဖာ္ေဆာင္သည့္အေနျဖင့္ ဦးညြတ္ကာ တညီတညြတ္တည္း အေလးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္၊ အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ကာလတြင္ ကရင္ႏွစ္ကူးကို အမ်ားျပည္သူ ႐ုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ အသိမွတ္ျပဳ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိၿပီးေနာက္ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ ကရင္ျပည္နယ္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရကို ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့ရာ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန႔တြင္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံေတာ္ကို ေတာတြင္း ကရင္လက္နက္ကိုင္ အလံဟု ဖက္ဆစ္ဆန္႔က်င္ေရး ျပည္သူ႔လြတ္လပ္ေရး - ဖဆပလ အဖြဲ႔က စြတ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံကို လူထုအၾကား သံုးစြဲခြင့္ ပိတ္ပင္ခဲ့သည္။

မည္သုိ႔ပင္ ပိတ္ပင္ခဲ့ေသာ္လည္း မ်ဳိးခ်စ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဆရာသာထို၊ ဆရာမန္းဂ်ိမ္းေအာင္၊ ေစာဘဲေလ တို႔က ႏွစ္စဥ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန႔တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံကို မေၾကာက္မ၀ံ့ ရဲရဲ၀ံံ့၀ံ့ ျပန္လည္ လႊင့္ထူႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။

ယခုအခါတြင္ ကရင္တမ်ဳိးသားတခုလံုးကို ကိုယ္စားျပဳေနသည့္ အမ်ဳိးသားအလံကို ကရင္႐ိုးရာ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ ပြဲေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ ကရင္ႏွစ္သစ္ကူး အပါအ၀င္၊ ခ်ည္ျဖဴဖြဲ႔ပြဲ၊ ႏွစ္သစ္ေကာက္သစ္ စားပြဲ၊ အစည္းအေ၀း တို႔တြင္ အမ်ဳိးသားအလံေတာ္ကို ယေန႔တိုင္ အေလးထား လႊင့္ထူေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္။