သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အဖိႏွိပ္ဆုံး စာရင္းမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ ထိပ္ေျပး

VOA သတင္းမွ
ေမလ ၃ ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔မွာ RSF ေခၚ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕ႀကီးက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၊ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူဂ်င္ေတာင္း (Hu Jintao) နဲ႔ အီရန္သမၼတ မာမြတ္ဒ္ အမာဒီနီဂ်က္ဒ္ (Mahmoud Ahmadinejad) အပါအ၀င္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ ၄၀ ကို အဆုိး၀ါးဆုံး သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳိးႏွိမ္သူမ်ား (Predators of the Press Freedom) စာရင္းမွာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပလုိက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ျပင္သစ္အေျခစုိက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႕ (RSF) က ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန႔မွာ ႏွစ္ပတ္လည္ အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္ျပန္လိုက္ၿပီး ကမၻာေပၚက သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကို အဖိႏွိပ္ဆုံး၊ အခ်ဳိးႏွိမ္ဆုံး သူေတြရဲ႕ စာရင္းကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာရင္းထဲမွာ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြသာမက ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လက္နက္ကုိင္ တုိက္ခုိက္ေနသူေတြနဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြပါ ပါ၀င္ၿပီး စုစုေပါင္း ၄၀ ကို စာရင္းတင္ထားတယ္လုိ႔ RSF ရဲ႕ ၀ါရွင္တန္ ဒါ႐ုိက္တာ ကလပ္ခ်င္း လီေကာ့(ဇ္) (Clothilde Le Coz) က ေျပာပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ အရင္ႏွစ္တုန္းကလိုပဲ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ကိုလည္း ထည့္သြင္းထားတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

“ထိပ္ဆုံးကေတာ့ ထုံးစံအတုိင္းပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဗုိလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ဟူဂ်င္ေတာင္း၊ အီရန္က မာမြတ္ဒ္ အမာဒီနီဂ်က္ဒ္နဲ႔ အလီခါေမနီ (Ali Khamene)၊ ေနာက္ ႐ုရွားအျပင္ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံတို႔ပါ ပါပါတယ္။”

အာရွတုိက္မွာ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံေတြအျပင္ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ လာအုိ၊ နီေပါနဲ႔ သီရိလကၤာ ႏုိင္ငံေတြကုိလည္း စာရင္း ထည့္သြင္းထားတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုံး႐ႈံးေနတာေတြကုိ RSF က စုိးရိမ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဒါဟာ ႏုိင္ငံျခား သတင္းေထာက္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မရ႐ုံမက အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက သတင္းသမားေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း သတင္းအလုပ္ကုိ အသက္နဲ႔ရင္းၿပီး လုပ္ေနရတာမ်ဳိးေတြ ေတြ႕ရတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

တကယ္လို႔ အခန္႔မသင့္ရင္ သတင္းတပုဒ္ေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ရွည္ အက်ခံရတာမ်ဳိးေတြပါ ေတြ႕ေနရတာမို႔ ဒါမ်ဳိးဟာ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္မယ့္ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ပုိၿပီး မျဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမို႔ က်မတို႔ တကယ္ပဲ စုိးရိမ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမုိင္း၀င္ ကာလပါ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာခဲ့ၿပီးမွ က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိင္းလည္း ပါ၀င္ခြင့္ မရတာမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သတင္းအခ်က္အလက္ ေတြကုိလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ မရၾကပါဘူး။ တကယ္ဆုိရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြအတြက္ ကိုယ္တင္ျပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ေတြ အကုန္သိဖုိ႔နဲ႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။”

အခုေတာ့ ဒီလုိ အခ်က္အလက္ေတြကို ေပးမယ့္ သတင္းသမားေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ခြင့္မေပးဘဲ ဖမ္းဆီးမႈေတြ၊ ဆင္ဆာျဖတ္မႈေတြ ရွိေနတာမို႔ ဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈ ရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုေလာေလာဆယ္ ေထာင္ထဲမွာ သတင္းေထာက္ ၁၂ ေယာက္ ရွိေနပါတယ္။ ကြန္ပ်ဴတာ အင္တာနက္သုံးတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ဂါ ဆုိရင္လည္း သူတုိ႔ေရးတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရတာ ၂ ေယာက္ထက္မနည္း ရွိေနပါတယ္။ အခုလည္း ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးသားခ်က္ မွန္သမွ် ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တင္ျပဖုိ႔ အမိန္႔ေပးထားၿပီး ဆင္ဆာအဖြဲ႕က ခြင့္ျပဳမွသာ ေဖာ္ျပခြင့္ ရပါတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ အခု ပိုၿပီး ကင္းမဲ့လာတာမို႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ မရဘဲ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈေတြ ရွိမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ က်မတုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။”

ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ၾကာၿပီးမွ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ႏုိင္ငံတကာက ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမဲ့ ဒီေမွ်ာ္လင့္ထားသလုိ ျဖစ္မလာတဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢက ႐ႈတ္ခ်သလုိ RSF အဖြဲ႕ႀကီးကလည္း ႐ႈတ္ခ်လုိက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈေတြကေန တစုံတရာ ျဖစ္လာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

RSF ရဲ႕ စာရင္းထဲမွာ ရ၀မ္ဒါႏုိင္ငံက သမၼတ၊ ခ်က္ခ်္ညာ သမၼတနဲ႔ ယီမင္သမၼတေတြနဲ႔ အတူ တာလီဘန္ေခါင္းေဆာင္ မူလာအိုမာလည္း ပါပါတယ္။ ဒီႏွစ္ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာရင္းထဲမွာ မႏွစ္က စာရင္းပါ အဖြဲ႕အစည္းေတြထဲက အီရတ္ အစၥလမ္ အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕ တခ်ဳိ႕ကုိ ပယ္ဖ်က္ႏုိင္ခဲ့တယ္လို႔ RSF ရဲ႕ သုေတသန ဒါ႐ိုက္တာ ဂစ္လစ္စ္ လန္းဒက္က ေျပာပါတယ္။

“မႏွစ္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာရင္းနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီႏွစ္စာရင္းမွာ တုိးတက္မႈေတြ ရွိလာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ အရင္ကလုိပဲ သတင္းသမားေတြကုိ ဖိႏွိပ္ ခ်ဳိးႏွိမ္မႈေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။”

မကၠဆီကုိႏုိင္ငံဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္အတြင္း သတင္းသမား ၆၂ ဦး အသတ္ခံခဲ့ရတာမုိ႔ အဆုိး၀ါးဆုံးႏုိင္ငံ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းထားသလုိ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံမွာလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏုိ၀င္ဘာလအတြင္း သတင္းသမား ၃၀ အသတ္ခံခဲ့ရတာမို႔ သတင္းသမားေတြအတြက္ အႏၲရာယ္အရွိဆုံး ႏုိင္ငံအျဖစ္ စာရင္း ထည့္သြင္းထားတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

0 comments:

Post a Comment