စစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္ဆံေရး အေမရိကန္ စိတ္ပ်က္

VOA မွ
၂ ရက္ၾကာ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ (Kurt Campbell) ဟာ ဒီႏွစ္အတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက က်င္းပေပးမယ္လို႔ ေျပာထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြက ႏုိင္ငံတကာ လက္ခံ ယုံၾကည္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေနအထား မရွိတဲ့အျပင္ ေျမာက္ကုိရီးယားက လက္နယ္၀ယ္ယူတာကို ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကုိလည္း လုိက္နာဖို႔ လိုတယ္လို႔ စစ္အစုိးရကို သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ဆက္ဆံေနရမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေပၚလစီေတြကိုေတာ့ ျပန္လည္သုံးသပ္ရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စိမ္းလဲ့ကန္သာ အစုိးရ ဧည့္ေဂဟာမွာ တနလၤာေန႔က ၂ နာရီၾကာ ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ NLD ဒုတိယ ဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ၁၀ ဦး၊ ဒီ့ေနာက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တခ်ဳိ႕ရဲ႕ ကုိယ္စားလွယ္ေတြ အျပင္ ေနျပည္ေတာ္မွာ တနဂၤေႏြေန႔က ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးဉာဏ္၀င္း၊ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္း၊ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာ၀န္ႀကီး ဦးေသာင္းတို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

မစၥတာ ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္က သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္ အဆုံးမွာ ရန္ကုန္မွာ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရက က်င္းပေပးမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို ယုံၾကည္ကုိးစားမႈ ရွိတဲ့ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိး က်င္းပေပးဖုိ႔ အဆုိျပဳခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရဘက္ကေတာ့ တဖက္သတ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္လို႔ အခုလို ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

“ျမန္မာစစ္အစုိးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲ အမ်ဳိးမ်ဳိးမွာ က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာ့အေရးမွာ အဓိက သက္ဆုိင္သူေတြ အားလုံး ပါ၀င္တဲ့၊ အမ်ားလက္ခံတဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပဖုိ႔၊ ဘက္စုံ အားလုံး ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ပါ၀င္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္ေျမာက္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က သေဘာထား အၾကမ္းဖ်င္း တင္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာစစ္အစုိးရက ဒီႏွစ္က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ သူတုိ႔သေဘာနဲ႔ သူတို႔ တဖက္သတ္ ေရွ႕ဆက္သြားမယ့္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အဓိကက်တဲ့ တျခားသူေတြနဲ႔ တုိင္ပင္ညိႇႏႈိင္းျခင္း မရွိဘူးဆုိတာ စိတ္မေကာင္းစရာ ေတြ႕ရပါတယ္။

“ဒီအတြက္ ရလဒ္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ႏုိင္ငံတကာက လက္ခံယုံၾကည္ၿပီး တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳဖုိ႔ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးသြားပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ က်န္ေနတဲ့ အခ်ိန္ေလးမွာ ခ်က္ခ်င္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံေရး အခြင့္အလမ္းေတြကို ဖြင့္ေပးဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔က ျမန္မာစစ္အစိုးရကို တုိက္တြန္းပါတယ္။”

ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမယ့္ ရက္ကိုေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရက ထုတ္ျပန္ ေၾကညာျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေတြဟာ မတရားတဲ့အတြက္ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ပါတီကို ျပန္လည္ မွတ္ပုံမတင္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္လို႔ ပါတီဖ်က္သိမ္းရေတာ့မယ့္ အေျခအေန ဆုိက္ခဲ့အၿပီး ရက္အနည္းငယ္ အၾကာမွာ အခုလို လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

မစၥတာ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ဟာ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို သတိေပးခဲ့တဲ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီက ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇြန္လက ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ၁၈၇၄ ကုိ ေလးစား လုိက္နာဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက…

“ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ႔ သူတို႔ေပးထားတဲ့ ကတိအတုိင္း ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို လုိက္နာဖို႔ က်ေနာ္တုိ႔က အဆုံးသတ္မွာ တုိက္တြန္းတာပါ။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ကုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို က်ေနာ္က ေျပာပါတယ္။ သူတုိ႔ေပးထားတဲ့ ကတိက၀တ္ေတြကို လုိက္နာတယ္ဆိုတာ ျပသႏုိင္တဲ့ ထင္သာျမင္သာတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရွိဖို႔၊ ဒီလုိလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ မရွိဘူးဆိုရင္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက သေဘာတူ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းမ်ဥ္း ေဘာင္ထဲကေန သီးျခားလြတ္လပ္တဲ့ အေရးယူမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္ကို စြဲကုိင္သြားမယ့္အေၾကာင္း က်ေနာ္ သူတို႔ကုိ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။”

အဲဒီ ကုလသမဂၢ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ား အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားထံက လက္နက္၀ယ္ယူမႈ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈကို လိုက္နာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား လက္နက္ေရာင္း၀ယ္မႈ သတင္းေတြ ထြက္ေပၚလာတဲ့အျပင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဇြန္လကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို လက္နက္မ်ား သယ္ေဆာင္ၿပီး ဦးတည္လာေနတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ကန္နမ္သေဘၤာကို အေမရိကန္ စစ္သေဘၤာက ေနာက္ေယာင္ခံ လုိက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လည္း သေဘၤာဟာ ဌာေနကို ျပန္လွည့္သြားခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ အခုလို သတိေပးရာမွာ ဘယ္လုိ ဆက္လက္ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ မသိရေသးပါဘူး။ မစၥတာ ကမ့္ပ္ဘဲလ္ အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားတဲ့ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မ၀င္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လိုက္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ႐ုန္းကန္မႈ အေၾကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ အတြင္း ၁၀ ႏွစ္ၾကာေအာင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး ႐ုန္းကန္တဲ့ ႀကိဳးပမ္းမႈကိုလည္း သူက ခ်ီးက်ဴးလုိက္ၿပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရကို ေဆြးေႏြးဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အႀကိမ္ႀကိမ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့တာကို တဘက္က တုံ႔ျပန္ျခင္း မရွိခဲ့တဲ့ အတြက္လည္း ၀မ္းနည္းမိတယ္လို႔ သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မစၥတာ ကမ့္ပ္ဘဲလ္တို႔ ဘာေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ ဆုိတာကုိေတာ့ သူက အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားျခင္း မရွိခဲ့ေပမဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ပီေဂ် ခေရာ္လီ (P.J Crowley) ကေတာ့ တနလၤာေန႔က ပုံမွန္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ အခုလို ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

“မစၥတာ ကာ့တ္ ကမ့္ပ္ဘဲလ္နဲ႔ စကားေျပာဆုိခဲ့ရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရဘက္က လုိက္ေလ်ာမႈ မရွိတာ၊ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ပုိင္ခြင့္နယ္ပယ္ ခ်ဲ႕ထြင္ေပးျခင္း မရွိတာ၊ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုေတြနဲ႔ အဓိပၸာယ္ရွိတဲ့ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြ မရွိတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ အစုိးရလုိပဲ သူ႔အေနနဲ႔ စိတ္ပ်က္မိတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ ဆက္ဆံသြားဖို႔ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကိုေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ ေထာက္ခံေၾကာင္း ေျပာခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ အုိဘားမား အစိုးရ တက္လာၿပီးေနာက္ ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ ခ်မွတ္တဲ့ ေပၚလစီကို ျပန္လည္သုံးသပ္ခဲ့ၿပီး ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆုိ႔မႈေရာ၊ ဆက္ဆံမႈကိုပါ ဒြန္တြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ပီေဂ် ခေရာ္လီက လက္ဆုပ္လက္ကုိင္ ျပႏုိင္တဲ့ တုိးတက္မႈ အေျခအေန မရွိခဲ့ဘူးလို႔ အခုလို ၀န္ခံ ေျပာၾကားသြားပါတယ္။

“အုိဘားမား အစိုးရ သက္တမ္း ၁၅ လတာ ကာလအတြင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ၃ ႀကိမ္ ေတြ႕ဆုံခဲ့အၿပီး ျပန္လည္ သုံးသပ္ရင္ အခုထက္ထိေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဟာ အေမရိကန္ အတြက္ေတာ့ စိတ္ပ်က္စရာလို႔ ဆုိရမွာပါ။”

အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ပီေဂ် ခေရာ္လီကေတာ့ အိုဘားမား အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ဆက္လက္ ဆက္ဆံသြားမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ဘယ္လိုပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ဆက္ဆံသြားမယ္ ဆုိတာကိုေတာ့ အၿမဲပဲ သုံးသပ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။