ဆိုင္သာဆိုင္ မပိုင္ရတဲ့ ေလာပိတ

ေဆာင္းပါး - ကႏၱာရ၀တီတုိင္း(မ္)
ေရးသားသူ - ပါးရယ္

“တို႔ၿခံထဲမွာ စိုက္ခဲ့ေပမယ့္…တို႔ၿခံတဖက္မွာ သီးပြင့္ေလတိုင္း၊ တို႔စိုက္ေသာဖ႐ုံ တို႔မစားရေတာ့… ဘယ္လိုေနမလဲ၊ ေတြးၾကည့္စမ္းေလ။ တို႔ပိုင္တဲ့ေျမ၊ တို႔ပိုင္တဲ့ေရ၊ တို႔.. တို႔လူမ်ဳိးေတြ၊ ညအေမွာင္ထဲမွာ …ေလာပိတေရ ျပန္လာခဲ့” ဟု ေတးသီခ်င္းစာသားက ကယားျပည္သူမ်ား လွ်ပ္စစ္မီး လံုေလာက္စြာ မရရွိသည့္အေၾကာင္းကို ေဖာ္ညြန္းေနသည္။
အမွန္တကယ္တြင္ ကယားျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္၊ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ေလာပိတ ေက်းရြာအနီးရွိ ေလာပိတေရတံခြန္ကို အမွီျပဳတည္ေဆာက္ထားသည့္ ေရအားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ထုတ္လုပ္ျဖန္႔ျဖဴးလာခဲ့သည္မွာ ယခုဆိုလွ်င္ ၂၅ ႏွစ္ပင္ေက်ာ္လာၿပီျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ထိုေဒသခံအမ်ားစုသည္ ေနအိမ္မီးအလင္းေရာင္ရရွိေရးအတြက္ ယေန႔ထိတိုင္ ညအခ်ိန္တြင္ ဖေယာင္းတိုင္မီးႏွင့္ ထင္း႐ႈးဆီမီးမ်ားကို အားကိုး အသံုးျပဳေနရဆဲ ျဖစ္ၿပီး၊ ၿမိဳ႕ေနလူထု အနည္းစုကသာ လွ်ပ္စစ္မီးကို အသံုးျပဳေနၾကသည္။
ထိုေဒသတြင္ ေလာပိတ ေရအားျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လႊတ္ေပးေနသည့္ စက္႐ုံ ၂ ခုတည္ေဆာက္ထားၿပီး၊ ၁၉၇၄ ႏွင့္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္တြင္ အသီးသီးေဆာက္လုပ္ ၿပီးစီးကာ ဓာတ္အားထုတ္လုပ္မႈ ၁၆၈ မီဂါ၀ပ္ႏွင့္ ၂၈ မီဂါ၀ပ္ တို႔ ရွိသည္။

ထိုဓာတ္အားေပးစက္႐ုံ ၂ ခုမွ ထြက္ရွိလာသည့္ ဓာတ္အားမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အလယ္ပိုင္း ေဒသမ်ားျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မႏၱေလးၿမိဳ႕မ်ားကို မဟာဓာတ္အား လိုင္းမ်ားမွ တဆင့္ သြယ္တန္းေပးထားသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ကရင္နီသုေတသနအစုအဖြဲ႔ (KDRG) က ထုတ္ေ၀သည့္ အစီရင္ခံစာတခုတြင္ ေလာပိတစက္႐ုံမွ ထုတ္လုပ္သည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္းႏွင့္ ေအာက္ပိုင္းေဒသမ်ားသို႔ အဓိက ထုတ္လႊတ္ေပးၿပီး၊ ကယားျပည္နယ္တြင္မူ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းသာ ေဒသခံျပည္သူမ်ား အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

စက္႐ုံမ်ား တည္ေဆာက္ၿပီးစီးပါက ထိုေဒသတြင္ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေျမမ်ားအတြက္ ေရသြင္းစိုက္ပ်ဳိးေရး၊ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး စသည့္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားကို ေဒသခံမ်ား ခံစားရရွိမည္ဟု အာဏာပိုင္မ်ားက ကတိေပးေျပာဆိုခဲ့သည္။
လက္ေတြ႔မွာမူ၊ ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ လိြဳင္ေကာ္၊ ဒီေမာဆိုးႏွင့္ ဖ႐ူးဆိုး စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကသည့္ ျပည္သူမ်ားသည္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားကို လံုေလာက္စြာ ရရွိမႈမရွိေၾကာင္း လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ခံတဦးက ယခုလိုေျပာသည္။

“ခန္႔မွန္းေျခ တစ္ရက္မွာ ၅ နာရီေလာက္ပ်က္တယ္။ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေနာ္။ ဒီေမာဆိုးလည္း အဲလိုပါပဲ” ဟု ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၿမိဳ႕ႏွင့္အလွမ္းကြာေ၀းသည့္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားရွိ ျပည္သူမ်ားမွာ ဖေယာင္းတိုင္မီးကိုပင္ လံုေလာက္စြာ အသံုးမျပဳႏိုင္ေပ။ အမ်ားစုက ထင္း႐ႈးဆီကို အလင္းေရာင္ရရွိေရးအတြက္ အားျပဳ သံုးစြဲေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္ရုံ ၂ ခု တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ထိုေဒသတ၀ိုက္ ေနထိုင္ခဲ့သူ ေဒသခံမ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ားက ဖယ္ရွားခဲ့သည့္အတြက္ မိ႐ုိးဖလာ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းမ်ား လက္လြတ္ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည့္အျပင္၊ အိမ္ေမြးတိရစာၦန္ ေမြးျမဴေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေတာလိုက္ျခင္းႏွင့္ တႏိုင္တပိုင္ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္းမ်ားပါ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ရျပန္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး အမွတ္ (၃) စက္႐ုံ တည္ေဆာက္ရန္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕မွ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ၁၃ မိုင္ကြာေ၀းတြင္ တည္ရွိသည့္ ေဒါမူကလပ္ေက်းရြာတြင္ ေဒသခံမ်ားပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ေျမဧက စုစုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ကို အာဏာပိုင္မ်ားက သိမ္းယူခဲ့သည္။
ထို႔အျပင္၊ အာဏာပိုင္မ်ားက ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ဟုဆိုကာ စက္႐ုံ ၂ ခုအျပင္၊ ကယားျပည္နယ္၏ အဓိကၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ လိြဳင္ေကာ္၊ ဒီေမာဆိုး၊ ဖ႐ူးဆိုး၊ ဖါးေဆာင္း၊ ေမာ္ခ်ီး စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ စစ္အစိုးရ၏တပ္အင္အားမ်ားကို တပါတည္းတိုးခ်ဲ႕လာခဲ့သည္။

တပ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕သည့္ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္၊ စစ္တပ္က ေဒသခံမ်ားအေပၚ လုပ္အားေပးခိုင္းေစမႈ၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာက္ယွက္ ရမ္းကားမႈမ်ားလည္း တေန႔တျခား တိုးပြားလာေနသည္ဟု ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ကရင္နီသုေတသနအစုအဖြဲ႔ (ေကဒီအာဂ်ီ)၏ အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။
ယခုအခါတြင္ ကယားျပည္နယ္တြင္ တပ္ရင္း စုစုေပါင္း ၂၄ ခု၊ တပ္စြဲထားရာ ေဒသခံတပ္ရင္း ၁၄ ခု၊ လႈပ္ရွားတပ္ရင္း ၉ ခုႏွင့္ စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ကြဲမႈ႒ာနခ်ဳပ္၊ လုံၿခံဳေရး တပ္ရင္း ၁ ခု တို႔ တပ္စြဲထားသည္။

ေလာပိတစက္ရုံ လုံၿခံဳေရးအတြက္ သီးသန္႔ရည္ရြယ္ၿပီး မီးလိုင္းတာ၀ါတိုင္ ေအာက္ေျခတြင္ ျမဳပ္ႏွံထားခဲ့သည့္ ေျမျမဳပ္မိုင္း အလံုးေပါင္း ၁၈၀၀၀ ခန္႔ရွိေၾကာင္း KDRG မွ ဒါ႐ိုက္တာ ျဖစ္သူ ေတာ္ရယ္ပိုးက ယခုလို ေျပာသည္။
“ေလာပီတ စက္ရုံလုံၿခဳံေရးအတြက္ ေထာင္ထားတဲ့ မုိင္းေတြက ေသာင္းဂဏန္းေလာက္ ရွိတယ္” ဟု ေျပာသည္။

သူက “ေလာပိတခြင္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြ အ၀င္အထြက္ လုပ္ႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ ေနရာေတြမွာ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္တုိင္ လုံၿခဳံေရးအတြက္ ေထာင္ထားတဲ့ မုိင္းေတြက ဒီေန႔အထိ ရွိေနဆဲပဲ။ ျပန္ျဖဳတ္သိမ္းလုိက္ၿပီဆုိတာ မၾကားရဘူး” ဟုလည္း ေျပာသည္။
မိုင္းေထာင္ထားသည့္ စက္႐ုံအနီး ရြာသားမ်ားကို ၿခံခတ္ေစျခင္း၊ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေစသည့္အျပင္၊ တိရစာၦန္တခ်ဳိ႕ မိုင္းနင္းမိသည့္အတြက္ ေသဆံုးသြားပါက တာ၀ါတိုင္ ေလ်ာ္ေၾကးအျဖစ္ ရြာသားမ်ားက ေပးေဆာင္ေစရန္ စည္းကမ္းေပးေဆာင္ေလ့ရွိေၾကာင္း ရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။

၂၀၀၁ ခုႏွစ္အထိ ေလာပိတ ဓါတ္အားေပးစက္ရုံ ၀န္းက်င္တြင္ ေထာင္ထားသည့္ ေျမျမွဳပ္မိုင္းေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ေဒသခံ စုစုေပါင္း ၃၀ ဦး၊ ဒဏ္ရာရသူေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး၊ တိရစာၦန္အမ်ားအျပား ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း KDRG အစီရင္ခံစာကဆိုသည္။
ယခုလ ၂၅ ရက္ေန႔၊ စစ္အစိုးရအာေဘာ္ထုတ္ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာတြင္ ၂၃ ရက္ေန႔က ကရင္နီအမ်ဳိးသား တိုးတက္ေရးပါတီ (KNPP) အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူမ်ားက မိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးသျဖင့္ ကယားျပည္နယ္၊ ဒီေမာဆိုးၿမိဳ႕နယ္၊ လိုတာခု ေက်းရြာအနီးရွိ ေလာပိတမွ ပဲခူးတိုင္း၊ ေတာင္ငူၿမိဳ႕သို႔ ဓာတ္အားပို႔လႊတ္ထားသည့္ ၂၃၀ ေကဗီြေအ ဓာတ္အားလိုင္းမွ လွ်ပ္စစ္တာ၀ါတိုင္အမွတ္ ၁၃၄ ပ်က္စီးကာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ျပတ္ေတာက္ခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ထိုအဖြဲ႔က ယခုလ လဆန္းပိုင္းတြင္ တာ၀ါတိုင္အမွတ္ ၁၉၉ ကိုပါ မိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

သတင္းစာတြင္ “အၾကမ္းဖက္ေသာင္းက်န္းသူမ်ား မိုင္းခြဲဖ်က္စီးခဲ့သျဖင့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား သံုးစြဲကာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းအသီးသီး အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေနသည့္ အေျခအေနကို ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္း ႀကံစည္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္” ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ KNPP အဖြဲ႔၏ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ခူထဲဘူးဖဲ က စစ္အစိုးရ ေဖာ္ျပခ်က္ကို ယခုလို ျပန္လည္တံု႔ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

“ေလာပိတ ေရးအားလွ်ပ္စစ္စက္ရုံက ကရင္နီ (ကယား) ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တည္ရိွေပမယ့္၊ ထြက္ရိွလာတဲ့ အက်ဳိးအျမတ္က စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္ အမ်ားစုကပဲ ပိုင္ဆိုင္ၾကၿပီးေတာ့၊ ေဒသခံ ကရင္နီ ျပည္သူေတြဟာ အနည္းအက်ဥ္းသာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ ရရိွၾကတဲ့အတြက္ အခုလို လုပ္တာပါ” ဟု ေျပာသည္။
အလားတူ KDIG ၏ ဒါ႐ိုက္တာ ေတာ္ရယ္ပိုးကလည္း “လွ်ပ္စီးမီးက က်ေနာ္တို႔ျပည္နယ္မွာထြက္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြက လုပ္အားေပးခဲ့ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ လယ္ေျမ၊ အိမ္ေျမ ထိခိုက္တာ၊ ဆံုး႐ႈံးတာေတြက က်ေနာ္တို႔ ကရင္နီအမ်ဳိးသားေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ လတ္တေလာတြင္ စစ္အစိုးရဦးေဆာင္ျပဳလုပ္မည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးကပ္လာသည္ႏွင့္အမွ်၊ ေဒသခံအာဏာပိုင္မ်ားက ကယားျပည္နယ္အတြင္းရွိ၊ ေဘာ္လခဲ၊ ဖားေဆာင္း စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္တခ်ဳိ႕တြင္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား စတင္ တိုးခ်ဲ႕သြယ္တန္းေပးေနသည္။
“အခုလုိ လွ်ပ္စစ္မီး တုိင္းတာေတြ၊ လမ္းေဖာက္တာေတြက ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ လူထုေတြကုိ စည္း႐ုံးတာ ျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္း ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေပါ့၊ အရင္တုန္းကတည္းက လုပ္သင့္တယ္” ဟု လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၊ ေဒသခံက တဦးက မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆိုသြားသည္။

အလားတူ KNYO ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဆိုင္း႐ိႈင္းက “အခု ေဘာ္လခဲ၊ ဖားေဆာင္းဘက္ကုိ မီးသြယ္တာက ဖားေဆာင္းတပ္မွာ သူတုိ႔ ေရဒါ တခုေဆာက္မယ္လုိ႔ အဲလုိမ်ဳိး သတင္းၾကားထားတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အေသအခ်ာေျပာႏိုင္တာ တခုကေတာ့ ကယားျပည္နယ္တြင္၊ ေနာက္ထပ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံအသစ္ တိုးခ်ဲ႕ေဆာက္လုပ္ပါကလည္း ေဒသခံမ်ား အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ မည္မွ် ခံစားခြင့္ရွိမည္ ဆိုသည္ကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ ျဖစ္ေပသည္။