ဦးေတဇသား ေလွ်ာက္ထားခ်က္ ဥေရာပ သမဂၢ ပယ္ခ်

ဧရာဝတီ မွ......

ဦးေတဇ၏ သားအႀကီး ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက သူ႔အေပၚ ဥေရာပသမဂၢ၏ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔ထားမႈကို ဖယ္ရွားေပးရန္ တရား႐ံုးသို႔ ဦးတိုက္ ေလွ်ာက္ထား ခဲ့ေသာ္လည္း ပယ္ခ်ခံခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။

စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီး၏ သားက ေလွ်ာက္ထားလာမႈကို တရား႐ံုးက ေမလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ပယ္ခ်ခဲ့ၿပီး တရာ႐ံုး ကုန္က်စရိတ္ကို ဥေရာပသမဂၢ ေကာင္စီသို႔ ေပးေခ်ရန္ အမိန္႔ခ်မွတ္လိုက္ေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။

ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက သူသည္ စစ္အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ မဟုတ္သကဲ့သုိ႔ စစ္အစုိုးရႏွင့္လည္း ဆက္စပ္မႈ မရိွေၾကာင္း၊ အစိုးရ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရားမွလည္း မည္သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမွ် မရရိွေၾကာင္း ခုခံေခ်ပ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

လန္ဒန္ အေျခစိုက္ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္ ကာတာ ရပ္က္ (Carter-Ruck) အဖြဲ႔မွ ေရွ႕ေနမ်ားက “ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထားသူ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇ သို႔မဟုတ္ သူ၏ဖခင္သည္ စစ္အစိုးရထံမွ မည္သည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးကိုမွ် မရရိွပါ” ဟု အခုိင္အမာ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

သို႔သာ္ ဦးေတဇသည္ စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊ အပါအ၀င္ စစ္အစိုးရႏွင့္ နီးစပ္မႈကို အေျခခံ၍ ေဒၚလာသန္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိသည့္ စီးပြားေရးအင္ပါယာႀကီးကို တည္ေထာင္ထားေသာ စြယ္စံု စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးအျဖစ္ လူသိမ်ားေနသူျဖစ္သည္။

အမႈ၌ အားမပါလွေသာ ခုခံ ေျပာဆိုခ်က္တခုတြင္ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇ၏ ေရွ႕ေနမ်ားက “စစ္အစိုးရႏွင့္ ေက်းဇူးခံေက်းဇူးစားရွိေနသည္ဟု ဥေရာပသမဂၢ ေကာင္စီက သတ္မွတ္ထားေသာ ပုဂၢိဳလ္တေယာက္၏ သားျဖစ္ေနျခင္းသည္ စစ္အစိုးရႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေနသည္ဟု မဆိုလို” ဟု ခုခံေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

ထို႔အတူ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇသည္ စင္ကာပူရွိ ဖခင္၏ ကုမၸဏီ ၂ ခုတြင္ အစုရွယ္ယာမ်ားကို ၂ ႏွစ္ၾကာ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္စပ္မႈ ရွိေကာင္းရွိႏိုင္သည့္ သူ႔ဖခင္၏ ကုမၸဏီမွ အခြင့္ထူးမ်ား ရခဲ့ေၾကာင္း ျပသႏိုင္ျခင္း မရွိဟု ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက အခိုင္အမာဆိုသည္။

ထိုသို႔ ဦးေတဇ သို႔မဟုတ္ သားျဖစ္သူ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇတို႔က စစ္အစိုးရထံမွ အက်ိဳးအျမတ္ မရဟူေသာအခ်က္ကို တရားလို ေရွ႕ေနမ်ားက ခုခံေခ်ပခဲ့သည္။

“ထိပ္တန္း စီးပြားေရးသမားမ်ား၏ မိသားစုဝင္မ်ား အေနျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ရရွိေသာ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ခံစားေနသည္ဟု မွတ္ယူႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ၏ စီးပြားေရးမူဝါဒမွ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၏ မိသားစုဝင္မ်ားလည္း အက်ိဳးေက်းဇူးခံစားေနရသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ခုခံကာကြယ္ရန္ အေၾကာင္းမရွိ” ဟု တရားလို ေရွ႕ေနမ်ားက ျပန္လည္ ေခ်ပခဲ့သည္။

ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက ဥေရာပသမဂၢ၏ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈကို ဖယ္ရွားပစ္ရန္ အားထုတ္မႈသည္ ဦးေတဇအတြက္ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈကို ေရွာင္းကြင္းစရာ နည္းလမ္းတခု ျဖစ္လာႏိုင္၍ ဥေရာပသမဂၢ ေကာင္စီက စိုးရိမ္မႈရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“ေလွ်ာက္ထားလာသူသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ သူ႔အေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား အထူးထားရွိသည္ကို သိၿပီးျဖစ္သည္။ ေလွ်ာက္လႊာ အပိုဒ္ ၃၇ တြင္ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ဖခင္ျဖစ္သူ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေငြမ်ားကို တျခားမိသားစုမ်ားထံ လႊဲေျပာင္းေပးျခင္းျဖင့္ ေနာက္ကြယ္မွ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အႏၲရာယ္ကို ေတြ႔ရသည္” ဟု ဥေရာပသမဂၢ ေကာင္စီက ဆိုသည္။

ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက “သူသည္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚတြင္ စိတ္ပ်က္မႈ မရိွသကဲ့သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး သို႔မဟုတ္ ဒီမုိကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရးကိုလည္း ေလးစားပါေၾကာင္း” ႏွင့္ စစ္အစုိးရႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတြင္လည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ျခင္း မရိွေၾကာင္း ေကာင္စီသို႔ ထပ္ေလာင္း ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

ျပည့္ၿဖိဳးေတဇ၏ ညီျဖစ္သူ ထက္ေတဇသည္ စစ္အစိုးရအေပၚ အေမရိကန္အစိုးရ၏ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ႐ိုင္းပ်ေသာ အီးေမးလ္တေစာင္ျဖင့္ မထီမဲ့ျမင္ျပဳခဲ့သည္ဟု သိရသည္။

အီးေမးလ္ထဲတြင္ “အေမရိကန္က ငါတို႔ကို တားျမစ္ပိတ္ပင္ ထားပါေစ။ ငါတို႔က စင္ကာပူမွာ ေအးေအးေဆးေဆးပဲ။ ငါတို႔က ျမန္မာတျပည္လံုးရဲ႕ GDP (စုစုေပါင္း ျပည္တြင္း ထုတ္ကုန္) ေပၚမွာ ထုိင္ေနတာ။ ငါတို႔မွာ စင္ကာပူတို႔၊ တ႐ုတ္တို႔၊ ႐ုရွတို႔လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြကို ေရာင္းဖို႔ သစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ေတြ၊ ဓာတ္ေငြ႔ေတြ ရိွတယ္” ဟု ေရးထားသည္။

ျပည့္ၿဖိဳးေတဇက ျမန္မာေနရွင္လိဂ္တြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနေသာ ဦးေတဇပိုင္ ရန္ကုန္ယူႏိုက္တက္ ေဘာလံုးအသင္းတြင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာဝန္ယူထားသည္။

ဦးေတဇသည္ သား ၂ ေယာက္ျဖစ္သူ ျပည့္ၿဖိဳးေတဇႏွင့္ ထက္ေတဇတို႔ ၂ ဦး ေက်ာင္းတက္ခဲ့ေသာ စင္ကာပူႏိုင္ငံသို႔ စီးပြားေရးကိစၥမ်ားျဖင့္ မၾကာခဏ ခရီးသြားေလ့ရိွသည္။

စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ ဘဏ္ႀကီးႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ OCBC ႏွင့္ DBS တို႔က ရတနာဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းမွ ရရိွေသာ ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို သိမ္းဆည္း ေပးထားသည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို ျငင္းဆန္ထားၾကသည္။

“ဒီအမႈနဲ႔ ႐ံုးေတာ္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ဘာကိုျပေနသလဲဆိုေတာ့ ပိုၿပီးအားေကာင္းတဲ့၊ အတိအက် ပစ္မွတ္ထားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြက သက္ေရာက္မႈ ရိွႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ျပေနတာပဲ” ဟု Burma Campaign UK မွ မာ့က္ ဖာမန္နာက ဆိုခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ တဆက္တည္းတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လမ္းေၾကာင္းကို ဦးတည္ေစေသာ မက္လံုးႏွင့္ စည္း႐ံုးသည့္ နည္းကိုလည္း သံုးသင့္သည္ဟု ဖာမန္နာက ဆက္လက္ေျပာသည္။

ျမန္မာစစ္အစုိးရအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔ထားျခင္းကုိ သက္တမ္းတႏွစ္ ထပ္မံတုိးလုိက္ေၾကာင္း ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလတြင္ ဥေရာပသမဂၢက ေၾကညာခဲ့သည္။ သက္တမ္းတိုးေၾကာင္း ေၾကညာရာတြင္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ဥပေဒသည္ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပဲြ ျဖစ္ေျမာက္ရန္ ေရးဆဲြထားျခင္းမဟုတ္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ထိုသို႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ အေသအခ်ာ ပစ္မွတ္ထား ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ေသာ္လည္း အားေပ်ာ့ေနေသးေၾကာင္း၊ မလံုေလာက္ေသးေၾကာင္း ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရသည္။

တခ်ဳိ႕ကမူ ျပစ္ဒဏ္ခတ္မႈသည္ စစ္အစိုးရကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားဆီသို႔ မတြန္းပို႔ႏိုင္သျဖင့္ “ေဆြးေႏြးညႇိႏိႈင္းမႈ” နည္းလမ္းအသစ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ေျပာဆိုေနၾကေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈမွာ ျပႆနာမဟုတ္ေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ တ႐ုတ္၊ အိႏိၵယ၊ ထုိင္း၊ စင္ကာပူ ႏွင့္ မေလးရွား ကဲ့သို႔ေသာ စစ္အစိုးရအား ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရးအရ ကူညီေထာက္ပ့ံေပးေနသည့္ အစိုးရမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေၾကာင့္သာလွ်င္ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈမွာ အားနည္းေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သံုးသပ္သူမ်ားလည္း ရွိသည္။

ဥေရာပသမဂၢသည္ ပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈကုိ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က အစျပဳခ့ဲျခင္း ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ သက္တမ္းတုိးေလ့ ရိွသည္။

ဥေရာပသမဂၢ၏ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈသည္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ ခရီးသြားလာမႈ ပိတ္ပင္ျခင္း၊ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ ပိတ္ပင္ျခင္း၊ သံတမန္ ဆက္သြယ္ေရး ကန္႔သတ္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံျခားဘဏ္ စာရင္း ပိတ္ဆို႔ျခင္း၊ လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား မဟုတ္သည့္ အေထာက္ အပံ့မ်ားကို ဆိုင္းငံ့ျခင္း စသည္တုိ႔ ပါဝင္သည္။